Wie bij de nationale bibliotheek van Nederland denkt aan volle depots met opgeslagen boeken, kranten en tijdschriften voor het nageslacht, heeft het bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag maar half goed. Natuurlijk zijn er de fysieke archieven, wel 110 kilometer lang. Maar de KB gaat mee met haar tijd. Zij digitaliseert, en hoe! In een periode van drie jaar maakt zij een brede selectie Nederlandse historische kranten van 1618 tot en met 1995 digitaal beschikbaar…
… Een deel daarvan (alle kranten t/m 1939) is gratis toegankelijk op internet. In totaal komen 8 miljoen pagina’s beschikbaar met tientallen miljoenen artikelen, die volledig doorzoekbaar zijn. De webdienst, kranten.kb.nl, is hiermee de grootste online krantendatabank ter wereld. Een ambitieus project, waar Ibuildings in 2009 en 2010 een flinke bijdrage aan heeft geleverd.
Miljoenen artikelen snel toegankelijk
Gert-Jan Dorlas, Hoofd Informatietechnologie, vertelt waarom het project zo ambitieus is. “Met miljoenen artikelen die toegankelijk moeten zijn - we praten over een opslagcapaciteit van 250 terabyte - hebben we te maken met drie essentiële uitgangspunten. In de eerste plaats is er de enorme hoeveelheid data die we moeten hanteren. Vervolgens moet het systeem zo presteren dat die informatie aan de hand van zoekcriteria binnen enkele seconden op het scherm staat. Als derde willen we dat honderden bezoekers tegelijkertijd binnen die paar seconden hun zoekresultaten kunnen raadplegen. Dat betekent dat er heel veel techniek zit aan de achterkant van het systeem. De voorkant is eigenlijk het topje van de ijsberg. Maar deze moet wel uitermate toegankelijk zijn, hoe complex de rest van het systeem ook is. Hierin speelt Ibuildings een essentiële rol, omdat zij ruime ervaring heeft in het ontsluiten van grote hoeveelheden informatie op internet aan grote aantallen bezoekers.”
Up-to-date PHP-kennis en ervaring
Edwin Klijn, Project Manager, vult aan: “Ibuildings heeft PHP-kennis toegevoegd aan het project die we zelf niet hadden. Ze zijn gewoon goed en vooral ook up-to-date met de nieuwste kennis. Daarbij brengen ze een schat aan ervaring in die ze hebben opgedaan met complexe projecten bij andere klanten. Ze hebben ons vooral geholpen met technische kennis en creatieve oplossingen om de webdienst zo overzichtelijk mogelijk te maken. Een voorbeeld is de zoomfunctie. Ibuildings heeft hiervoor twee standaardservices aangepast en gekoppeld: de Image Viewer en onze eigen ‘highlighter’, die we gebruiken om zoekresultaten in kleur op de pagina aan te geven. Technisch is dit een koppeling tussen de image van de krant of het artikel, de tekst verkregen door middel van OCR (Optical Character Recognition), het coördinatenbestand van de woorden en het zoekwoord. Door de koppeling zie je het zoekresultaat als highlight in het artikel of in de context van de krant, kun je in- en uitzoomen, verplaatsen en roteren. De implementatie was complex, maar het resultaat is heel overzichtelijk. Een knap staaltje werk, waarmee Ibuildings ons erg goed heeft geholpen.”
Vakbekwaam en klantgericht
Gert-Jan legt uit waarom de Koninklijke Bibliotheek voor Ibuildings heeft gekozen. “Al jaren geleden hebben wij een strategische keuze gemaakt om alles wat we op internet presenteren in PHP te ontwikkelen. Toen kwamen we vanzelf terecht bij Ibuildings. Wij werken graag samen met gezonde, betrouwbare bedrijven, die met ons in de materie kruipen en zich als het ware KB-er voelen. Met Ibuildings hebben we al verschillende projecten gedaan en dat bevalt prima. Hun programmeurs werken zij-aan-zij met onze eigen ontwikkelaars, deels bij ons in huis, deels vanuit hun eigen kantoor. Ze hebben verstand van hun vak, zijn pragmatisch en denken in oplossingen. Bovendien doen ze meer dan programmeren alleen: ze denken mee met hun klant. Dat geeft Ibuildings meerwaarde.”
Vervolg
“Tijdens het project kregen we steeds meer behoefte om de PHP-kennis van onze eigen ontwikkelaars te professionaliseren. Ibuildings heeft met ons meegedacht over een opleidingstraject, dat zij nu uitvoeren. Hetzelfde deden ze voor de softwarebibliotheek, die we nu opzetten. Modules die we al eerder hebben ontwikkeld, zetten we voortaan in een bibliotheek, zodat we ze kunnen hergebruiken. Dat scheelt tijd en geld. Bijvoorbeeld voor een volgend project dat op stapel staat: Dutch Prints Online, een vervolg op de krantendatabank, maar dan voor boeken”, besluit Gert-jan.